Konieczne są zmiany w prawie krajowym, które umożliwią nie tylko efektywne wykorzystanie tych środków, ale również wykorzystanie ich w określonym terminie tak, aby skumulować i uruchomić jak największy potencjał rozwojowy Polski. Projektowane zmiany są również istotne dla kształtowania i koordynacji polityki rozwojowej w Polsce. Dotyczą one uporządkowania systemu instytucjonalnego oraz usystematyzowania działań strategicznych podejmowanych – zarówno na szczeblu centralnym, jak i regionalnym – przez podmioty uczestniczące w zarządzaniu procesami rozwoju kraju, w tym zaangażowane we wdrażanie funduszy europejskich. Przewiduje się, że wejście w życie projektowanych regulacji zwiększy konkurencyjność gospodarki dzięki wprowadzeniu obowiązku średniookresowego długofalowego programowania odnoszącego się do regionów, rozwoju przestrzennego, sektorów i innych obszarów aktywności państwa w sferze gospodarczej i społecznej. Zaproponowane zmiany, mają na celu zapewnienie sprawności wykorzystania środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i efektywności ich wydatkowania. Najwięcej nowych rozwiązań pojawiło się w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju i ustawie o finansach publicznych. Doprowadzono m.in. do uspójnienia przepisów obu ustaw w zakresie programowania wieloletniego i ich zgodności ze średniookresową strategią rozwoju kraju. Aby system był bardziej przyjazny dla beneficjentów, wprowadzono lub udoskonalono niektóre instrumenty prawne. Dotyczy to głównie zakazu zmiany zasad konkursu w trakcie jego trwania, zmian wytycznych w trakcie realizacji projektów. Zmieniono także diametralnie procedurę odwoławczą, zachowując jednolitą kontrolę sądów administracyjnych a w zakresie procedury odesłano do systemu realizacyjnego właściwego dla danego programu operacyjnego, wprowadzając obowiązek jego publikacji. Ponadto w ustawie o finansach publicznych doprecyzowano przepisy dotyczące „dotacji rozwojowej” a także podjęto próbę uproszczenia systemu obiegu środków finansowych (w tym przede wszystkim tzw. „środków niewygasających”), przyznaniu instytucjom uczestniczącym w procesie wykorzystania środków dodatkowych kompetencji, które przyspieszą i usprawnią proces wykorzystywania środków, w tym efektywnego i prawidłowego ich wydatkowania, jak również zwrotu nienależnie pobranych środków.
Poszerzono także zakres porozumień zawieranych między Instytucją Zarządzającą programem operacyjnym a Instytucją Pośredniczącą w jego wdrażaniu. Ponadto, w celu kompleksowego usprawnienia systemu wdrażania funduszy europejskich, projekt ustawy wprowadza zmiany, w następujących ustawach: o samorządzie województwa, o działach administracji rządowej, o Narodowym Planie Rozwoju oraz w ustawie o systemie oświaty.